دکستروز چیست؟
طبق گفتهی سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا(FDA)، دکستروز نوع رایجی از قند افزوده(شیرینکننده مصنوعی) است که از تجزیهی ذرت توسط اسیدها یا آنزیمها تهیه میشود. بهبیان سادهتر، دکستروز قندیست که از ذرت استخراج شده و از لحاظ شیمیایی شبیه به گلوکز یا همان قند خون است.
ساکاروز بهعنوان یک قند خوراکی رایج، شناخته میشود که 50 درصد آن را گلوکز و 50 درصد دیگر را فروکتوز تشکیل داده است. بهگفتهی سایتChemistry LibreTexts ، تقریبا نیمی از شربت ذرت با فروکتوز بالا را فروکتوز و نیم دیگر آن را دکستروز تشکیل میدهد.
اگرچه دکستروز از گیاهان استخراج شده و محصولی طبیعی بهشمار میآید، اما این بهمعنای آن نیست که میتوانید بدون محدودیت از آن استفاده کنید. بااینکه دکستروز بهطور مستقیم برای سلامتی شما مضر نیست، دانستن اثرات طولانیمدت قند مصنوعی میتواند بهشما کمک کند تا کنترل بیشتری روی تغذیه خود داشته باشید.
موادغذایی با دکستروز بالا
Chemistry LibreTexts مدعیست که دکستروز اغلب در پیراشکیها و آبنباتها استفاده میشود؛ چراکه خشک است و چربی ندارد. همچنین دکستروز در محصولاتی چون شیرینیهای بستهبندی، دسرهای لبنی مثل بستنی و ماست، نوشیدنیهای غیرالکی، نوشیدنیهای ورزشی، نوشیدنیهای انرژیزا و آبمیوهها دیده میشود.
حتی خوراکیهای سالم و محبوبی چون ماست و گرانولا نیز میتوانند حاوی درصد بالایی از قند مصنوعی باشند. اگرچه در چنین مواقعی ممکن است تحتعنوان شیرهی قند یا تاپیوکا(نشاسته کاساو) که انواع دیگری از قند هستند شناخته شود. ازدیگر نامهای متداولی که برای این نوع قند از میان نامهای بیشمار موجود، درنظر میگیرند میتوان به قندگندم، شربت افرا، شربت آگاو اشاره کرد.
چرا باید استفاده از قندهای مصنوعی را محدود کنید؟
قندها بهسادگی میتوانند بیش از حد مصرف شوند، مخصوصا زمانیکه پشت نقاب قندهای مصنوعی پنهان شوند. طبق گفتهی انجمن قلب آمریکا(AHA)، قندهای مصنوعی هیچ ارزش غذایی ندارند اما میتوانند کالری قابلتوجهی را به رژیم غذایی شما اضافه کنند. AHA همچنین توصیه میکند که استفاده از قند مصنوعی برای زنان تا 25 گرم روزانه و برای مردان تا 36 گرم روزانه محدود شود. برای مثال یک قوطی 355 میلیلیتری نوشابه، حدود 39 گرم قند مصنوعی دارد؛ این محصول تماما از شربت ذرت فروکتوز که درصدی از آن را دکستروز تشکیل میدهد، تهیه شده است. باتوجهبه مقادیر فراوان قند مصنوعی در نوشیدنیهای غیرالکلی، آبنباتها، کلوچهها و غلات صبحانه، جای تعجب نیست که آمریکاییها اغلب از این میزان توصیه شدهی روزانه، فراتر روند!
اگرچه کالری اضافی حاصل از قند باعث اضافه وزن میشود، این تنها مشکلی نیست که از قندهای مصنوعی نظیر دکستروز انتظار میرود. قند، هم سبب دیابت نوع2 و هم سبب چاقی بیشازاندازه میشود. آنطورکه از مطالعات منتشر شدهی طب داخلی JAMA در آوریل 2014 برمیآید، مصرف قند مصنوعی با افزایش خطر مرگ ناشی از بیماریهای قلبی مرتبط است. شما میتوانید توسط جایگزینی قندهای مصنوعی با غذاهای کاملی چون گوشتهای بدون چربی، کربوهیدراتهای پیچیدهی سرشار از فیبر و چربیهای سالم از یک رژیم غذایی متعادل بهرهمند شوید.